Force free trainen is niet helemaal hetzelfde als R+ trainen. Er kan namelijk wel degelijk dwang zijn bij R+ trainen. In theorie kun je ook force free trainen zonder R+, maar dat is erg lastig.
- Als het paard wel het gedrag laat zien dat beloond wordt met R+, maar hij ondertussen weet dat als hij niet mee doet het vervelend kan worden, is het niet force free.
- Als je aan de slag gaat met gedrag dat ooit met R- is aangeleerd, is het vaak niet force free. Bijvoorbeeld als je longeert met een clicker en snoepjes, maar voor het aangeven van de signalen wel een zweep gebruikt, ook al is het een zweep waarmee je hem nog nooit hebt aangeraakt. Als de vorige eigenaar de zweep wel heeft gebruikt, dan weet hij dat een zweep slecht nieuws kan zijn, en gehoorzaamt hij soms na jaren bij een nieuwe eigenaar nog steeds uit de angst voor de zweep.
- Als een paard met alleen R+ wordt getraind, maar honger heeft of hij voedselnijd heeft, is het feitelijk ook niet force free. Zijn drang naar de beloning is dan zo groot, dat hij dingen kan doen die hij eigenlijk niet wil. Om een paard écht force free te trainen moet hij hooi ter beschikking hebben tijdens de training.
Gebruik ik dan helemaal geen druk, en geen ‘pressure and release’?
Jawel, het is bijna niet mogelijk zonder, en een beetje fysieke druk vind ik ook geen probleem. Bijvoorbeeld een paard aan een halster krijgt bijna vanzelf druk op zijn neus als hij te hard loopt, dat is haast onvermijdelijk.
Wat voor mij belangrijk is, is dat de druk die ik gebruik een vrij lichte en druk is, en vooral dat het geen escalerende (toenemende) druk is, dus dat die niet steeds oploopt.
Ik vind het belangrijk dat een paard dat niet wil ‘nee’ kan zeggen. Dat een paard weet dat als ik aanspoor en zeg ‘stap’, het okay is als hij blijft staan. Het is een vraag, en de vraag wordt hoogstens nog eens gesteld, maar ik ga niet steeds harder vragen tot hij het wel doet.
Het is een vraag die in het verleden bevestigd is met R+, en dus iets leuks oplevert als ze mee willen doen.
Als gedrag zelfbelonend is, clicker ik het niet meer als het gedrag eenmaal bevestigd is. Bijvoorbeeld op buitenrit click ik nauwelijks, dat vinden ze zelf zo leuk, dat ze graag mee gaan zonder koekjes. (Alleen het opstappen click ik altijd want ik vind het heel fijn als ze gewoon altijd stilstaan). Als gedrag vervelend is, of kan zijn, blijf ik het clicken. Zoals het opvoelen door de dierenarts.
Ik kan ik mijn eentje bloed afnemen van mijn paarden zonder halsteren, doordat ze weten dat er iets te verdienen is.
(Note: ik vind zelf dat ik nog vrij veel click bij gedrag dat allang bevestigd is, en ook niet vervelend. Ik vind het nog moeilijk in te schatten wat zelfbelonend is, wat neutraal, en wat mogelijk vervelend. Ik click liever te veel dan te weinig, maar denk dat ik zou kunnen minderen in het clicken, ook omdat het de flow uit een beweging haalt.)
Ga naar het volgende item Consent based training